โรคมือ เท้า ปาก (Hand Foot and Mouth Disease) เป็นโรคไข้ออกผื่นชนิดหนึ่ง พบได้ตลอดปี แต่จะเพิ่มขึ้นในช่วงหน้าฝน พบบ่อยในเด็กทารกและเด็กเล็กอายุต่ำกว่า 5 ปี โดยเฉพาะในศูนย์เด็กเล็กโรงเรียนอนุบาล เพราะเด็กวัยนี้ยังไม่รู้จักการรักษาความสะอาดส่วนตัวที่ดีพอ
เกิดจากเชื้อไวรัส Coxsackie ซึ่งมักไม่รุนแรงแต่หากเป็น Enterovirus 71 อาจทำให้มีอาการรุนแรงและโรคแทรกซ้อน ติดต่อง่ายโดยเฉพาะสัปดาห์แรก
ช่องทางการติดต่อ ได้แก่
เข้าสู่ปากโดยตรง โดยเชื้อติดมากับมือหรือของเล่นที่เปื้อนน้ำลาย น้ำมูก น้ำจากแผลหรืออุจจาระของผู้ป่วย
ไอจามรดกัน
อาการ
มีไข้ต่ำๆ อ่อนเพลีย เด็กอาจไม่ยอมดื่มนมหรือรับประทานอาหารเนื่องจากมีแผลในปาก ตุ่มมีลักษณะพองใส รอบๆอักเสบและแดง ต่อมาจะแตกออกเป็นแผลตื้นๆ พบได้บริเวณฝ่ามือ นิ้วมือและฝ่าเท้า อาจพบที่ก้นด้วย มักหายภายใน 7-10 วัน
การรักษา
รักษาตามอาการ (ยังไม่มียารักษาเฉพาะ) เช่น ยาลดไข้ ยาทาแก้เจ็บแผลในปาก
นอนพักผ่อนมากๆ เช็ดตัวลดไข้ รับประทานอาหารอ่อนๆไม่ร้อนจัด
ดื่มน้ำ นม และน้ำผลไม้แช่เย็นเพื่อลดอาการเจ็บแผลในปาก ถ้าเป็นเด็กอ่อนอาจต้องป้อนนมแทนการดูดจากขวด
การป้องกันและควบคุม
รักษาสุขอนามัยส่วนบุคคล ตัดเล็บให้สั้น หมั่นล้างมือบ่อยๆโดยเฉพาะก่อนรับประทานอาหาร
รักษาความสะอาดของเล่นอุปกรณ์เครื่องใช้ สถานที่ ควรเปิดห้องให้อากาศถ่ายเทและแสงแดดส่อง
หากพบเด็กป่วยให้หยุดรักษาตัวที่บ้านจนกว่าจะหายเพื่อป้องกันไม่ให้เชื้อแพร่ไปยังเด็กคนอื่นๆ ผู้ปกครองให้รีบพาเด็กไปพบแพทย์