ริดสีดวงทวารหนักเป็นโรคที่พบบ่อย ครึ่งหนึ่งของประชากรที่มีอายุมากว่า 30 ปี จะเริ่มมีอาการโรคนี้ แลจะไม่กล้าไปพบแพทย์จนกระทั่ง มีอาการมากขึ้นเรื่อยๆ จึงจะไปหาแพทย์ เพื่อทำการรักษา สาเหตุสำคัญของการเกิดริดสีดวงทวารหนัก คือ การเบ่ง เช่น การเบ่งอุจจาระจากท้องผูกหรือเบ่งถ่ายบ่อยๆ , การนั่งถ่ายอุจจาระเป็นเวลานานๆ หรือการเบ่งในการคลอดบุตร ทำให้เส้นเลือดใต้เยื่อบุทวารหนักโป่งยื่นออกมามากกว่าปกติ อาจมีเลือดออกหรือมีอาการเจ็บร่วมด้วย
ชนิดของริดสีดวงทวารหนัก แบ่งเป็น 2 ชนิด
1. ริดสีดวงทวารหนักชนิดเป็นภายใน จะอยู่ในรูทวารหนักเหนือเส้นแบ่งระหว่างรูทวารหนักและลำไส้ใหญ่ส่วนปลายขึ้นไป
2. ริดสีดวงทวารหนักชนิดเป็นภายนอก อยู่ในปากทวารต่ำกว่าเส้นแบ่งลงมา มองเห็นและคลำได้ที่ผิวหนังรอบๆทวารหนัก เมื่อถูกดันจะโป่งออกมา และอาจจะมีอาการปวดได้ เพราะมีเส้นประสาทรับความรู้สึกเจ็บปวดมาเลี้ยง
การรักษาริดสีดวงทวารหนัก ประกอบด้วย
1.การปรับแก้ไขปัจจัยที่เป็นสาเหตุ ได้แก่ การกินอาหารที่มีกากใยเพิ่มขึ้น, การดื่มน้ำในปริมาณที่เพียงพอ, งดยาที่ทำให้เกิดภาวะท้องผูก, ปรับลักษณะนิสัยการขับถ่าย คือไม่นั่งรอถ่ายนาน ไม่เบ่งถ่าย ไม่กลั้นอุจจาระ
2.การทำให้เส้นเลือดใต้เยื่อบุทวารหนักที่ยื่นมากกว่าปกติหมดไป ทำได้โดยการทานยา, รัดยางหรือฉีดยาที่ก้อนริดสีดวง และการผ่าตัด
การผ่าตัดเป็นทางเลือกสุดท้ายสำหรับการรักษาริดสีดวงทวารหนัก ปัญหาของการผ่าตัดริดสีดวงทวารหนัก คือ จะมีอาการปวดหลังผ่าตัดมาก จนเป็นเหตุให้คนไข้บางคนกลัวการผ่าตัด ปัจจุบันมีการพัฒนาวิธีและเครื่องมือช่วยในการผ่าตัด เพื่อลดอาการเจ็บปวดหลังผ่าตัด โดยการใช้เครื่องมือดันก้อนริดสีดวงให้เข้าไปด้านใน แล้วใช้เครื่องมือตัดและเย็บไว้ให้อยู่ในบริเวณที่มีเส้นประสาทมาเลี้ยงน้อย ทำให้อาการปวดหลังผ่าตัดน้อยกว่า แต่มีข้อจำกัดเรื่องราคาเครื่องมือค่อนข้างสูง และในคนไข้บางรายที่เป็นมาก และจำเป็นต้องตัดลงมาถึงบริเวณที่มีเส้นประสาทมาเลี้ยงมาก ก็จะทำให้ปวดมากเหมือนการผ่าตัดแบบปกติ
ดังนั้นการรักษาที่ดีที่สุด คือ รักษาตั้งแต่ระยะแรกๆ โดยแก้ไขปัจจัยที่ทำให้เป็นโรคริดสีดวงทวารหนัก ดังกล่าวข้างต้น
อีกสิ่งหนึ่งที่ควรตระหนัก คืออาการเลือดออกที่ทวารหนัก ไม่จำเป็นต้องเกิดจากโรคริดสีดวงทวารหนักเท่านั้น โดยเฉพาะในคนไข้สูงอายุ หรือมีประวัติมะเร็งลำไส้ในครอบครัว ควรได้รับการตรวจหาเรื่องมะเร็งลำไส้ใหญ่ด้วย